Vấn Đề Chuyển Giá Ở Việt Nam và Biện Pháp

123loading - Trong thời buổi kinh tế thị trường hiện nay tồn tại rất nhiều bất cập xung quanh việc phát triển kinh tế. Một trong số đó là vấn đề chuyển giá, một vấn đề nan giải khi mà các doanh nghiệp (đặc biệt là DN nước ngoài ồ ạt than lỗ). Để tìm hiểu thêm về vấn đề này 123loading xin mời bạn đọc bài báo NCKH của Ths. Phan Thị Thành Dương trường Đại học Luật TP.HCM sau đây:

CHỐNG CHUYỂN GIÁ Ở VIỆT NAM

1. Đặt vấn đề

Khi các quan hệ kinh tế được thiết lập đa dạng, có sự liên kết, phối hợp giữa các chủ thể kinh doanh, thì việc xác định lợi ích kinh tế đã vượt ra ngoài phạm vi của một chủ thể riêng lẻ, mà được tính trong lợi ích chung của cả tập đoàn hay nhóm liên kết. Với môi trường cạnh tranh ngày càng gay gắt, câu hỏi làm sao để lợi ích tổng thể đạt tối ưu luôn được đặt ra với các chủ thể kinh doanh. Chuyển giá được xem là một lời giải cho bài toán lợi ích mà ở đó nhà đầu tư không cần thêm vốn hay mở rộng sản xuất. Đơn giản vì phương cách này giúp họ giảm tổng nghĩa vụ thuế. Từ đó lợi nhuận sau thuế sẽ gia tăng. 

Tuy nhiên vấn đề chuyển giá ở Việt Nam còn hết sức mới mẻ. Trong xu thế mở rộng cửa chào đón các tập đoàn kinh tế quốc tế, phát huy nội lực với các công ty cha - mẹ - anh - chị - em.., thì chuyển giá sẽ là công cụ dễ được các chủ thể kinh doanh sử dụng nhằm thay đổi những nghĩa vụ thuế phải thực hiện với nhà nước. Sự mới mẻ và chứa đựng những hấp dẫn về lợi ích kinh tế của chuyển giá là điều được các nhà quản lý lưu tâm, được các chủ thể kinh doanh, người hoạch định chiến lược tài chính của doanh nghiệp lên chương trình hành động cho mình.

2. Chuyển giá là gì?

Chuyển giá được hiểu là việc thực hiện chính sách giá đối với hàng hóa, dịch vụ và tài sản được chuyển dịch giữa các thành viên trong tập đoàn qua biên giới không theo giá thị trường nhằm tối thiểu hóa số thuế của các công ty đa quốc gia (Multi Nations Company) trên toàn cầu.[1]

Như vậy, chuyển giá là một hành vi do các chủ thể kinh doanh thực hiện nhằm thay đổi giá trị trao đổi hàng hóa, dịch vụ trong quan hệ với các bên liên kết. Hành vi ấy có đối tượng tác động chính là giá cả. Sở dĩ giá cả có thể xác định lại trong những giao dịch như thế xuất phát từ ba lý do sau:

Thứ nhất, xuất phát từ quyền tự do định đoạt trong kinh doanh, các chủ thể hoàn toàn có quyền quyết định giá cả của một giao dịch. Do đó họ hoàn toàn có quyền mua hay bán hàng hóa, dịch vụ với giá họ mong muốn.

Thứ hai, xuất phát từ mối quan hệ gắn bó chung về lợi ích giữa nhóm liên kết nên sự khác biệt về giá giao dịch được thực hiện giữa các chủ thể kinh doanh có cùng lợi ích không làm thay đổi lợi ích toàn cục.

Thứ ba, việc quyết định chính sách giá giao dịch giữa các thành viên trong nhóm liên kết không thay đổi tổng lợi ích chung nhưng có thể làm thay đổi tổng nghĩa vụ thuế của họ. Thông qua việc định giá, nghĩa vụ thuế được chuyển từ nơi bị điều tiết cao sang nơi bị điều tiết thấp hơn và ngược lại. Tồn tại sự khác nhau về chính sách thuế của các quốc gia là điều không tránh khỏi do chính sách kinh tế - xã hội của họ không thể đồng nhất, cũng như sự hiện hữu của các quy định ưu đãi thuế là điều tất yếu. Chênh lệch mức độ điều tiết thuế vì thế hoàn toàn có thể xảy ra.

Cho nên, chuyển giá chỉ có ý nghĩa đối với các giao dịch được thực hiện giữa các chủ thể có mối quan hệ liên kết. Để làm điều này họ phải thiết lập một chính sách về giá mà ở đó giá chuyển giao có thể được định ở mức cao hay thấp tùy vào lợi ích đạt được từ những giao dịch như thế. Chúng ta cần phân biệt điều này với trường hợp khai giá giao dịch thấp đối với cơ quan quản lý để trốn thuế nhưng đằng sau đó họ vẫn thực hiện thanh toán đầy đủ theo giá thỏa thuận. Trong khi đó nếu giao dịch bị chuyển giá, họ sẽ không phải thực hiện vế sau của việc thanh toán trên và thậm chí họ có thể định giá giao dịch cao. Các đối tượng này nắm bắt và vận dụng được những quy định khác biệt về thuế giữa các quốc gia, các ưu đãi trong quy định thuế để hưởng lợi có vẻ như hoàn toàn hợp pháp. Như thế, vô hình trung, chuyển giá đã gây ra sự bất bình đẳng trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế do xác định không chính xác nghĩa vụ thuế, dẫn đến bất bình đẳng về lợi ích, tạo ra sự cách biệt trong ưu thế cạnh tranh.

Tìm hiểu Không Gian Chiều Thứ 5

123loading - Tác giả của giả thuyết có tính cách mạng nói trên là nữ GS Lisa Randall. Với đề xuất này, bà trở thành nhân vật khoa học được nhắc tới nhiều nhất trên nhiều báo, đài hiện nay. Tác phẩm Chặng đường vòng vèo: Hé mở bí mật của các chiều đo vũ trụ còn ẩn giấu (Warped Passages: Unraveling the Mysteries of the Universe’s Hidden Dimensions) của bà được báo New York Times chọn là một trong 100 cuốn sách nổi tiếng nhất năm 2005.

Tên bà cũng ở trong danh sách 100 nhân vật có ảnh hưởng nhất thế giới năm 2007 của tạp chí Time. Theo kết quả thống kê vào mùa thu năm 2004, Randall trở thành nhà vật lý lý thuyết được trích dẫn nhiều nhất thế giới (khoảng 10.000 lần) trong 5 năm qua.

Hai bài báo của bà: A Large mass Hierarchy From Small Extra Dimension và An Alternative to Compactification, mỗi bài được trích dẫn chừng 2.500 lần. Nên biết rằng số lần được người khác trích dẫn là tiêu chuẩn khách quan nhất, danh giá nhất đánh giá chất lượng của một bài báo khoa học. Tuần báo Newsweek tặng bà danh hiệu Một trong các nhà vật lý lý thuyết có triển vọng nhất ở độ tuổi của mình trong danh sách Who’s Next in 2006.

Lisa Randall (người Mỹ, sinh năm 1962) được trời ban cho cả hai đặc ân: vừa cực kỳ xinh đẹp lại vừa cực kỳ thông minh, từng được tạp chí thời trang danh tiếng nhất thế giới Vogue bình chọn là GS – Người đẹp. Khi còn là học sinh trung học, cô bé Randall từng đoạt giải nhất nhiều cuộc thi, như Tìm kiếm nhân tài khoa học của National Westinghouse, giải Nhà nghiên cứu trẻ của Quỹ Khoa học Nhà nước… Mới 25 tuổi, cô đã giành được học vị tiến sĩ tại ĐH Harvard, sau đó làm trợ giáo, PGS rồi GS Trường MIT. Thời gian 1998-2001 bà là GS của cả hai trường ĐH MIT và Princeton; từ 2001 là GS ĐH Harvard. Lisa Randall là phụ nữ đầu tiên được giảng dạy môn vật lý tại ĐH Princeton, nhà nữ vật lý lý thuyết đầu tiên của cả MIT và Harvard, đều là những cơ sở giảng dạy nghiên cứu nổi tiếng toàn cầu.

Maya Cổ Đại

Người Maya đã xây dựng nên một "Nền văn minh Maya". Đây là một nền văn minh cổ đặc sắc bên cạnh nền văn minh Andes. Đây là một bộ tộc thổ dân châu Mỹ mà từ 2000 năm trước đây đã từng sinh sống ở bán đảo Yucatan của Trung Mỹ thuộc Đông nam Mexico, Bắc Guatamale và Honduras ngày nay.

Nền văn minh Maya đạt một trình độ cao không những về lĩnh vực xây dựng nhà nước mà còn phát triển rực rở cả lĩnh vực kiến trúc, toán học, thiên văn học và tính toán thời gian.
Căn cứ vào các di vật khám phá ngày càng phong phú của các nhà nghiên cứu khoa học, người ta xác định rằng vào khoảng thế kỷ thứ I các quốc gia cổ đại của người Maya đã được thành lập. Sau đó các quốc gia người Maya bị sụp đổ do nhiều lý do vào khoảng thế kỷ IX đến X. Duy chỉ có quốc gia thành trị trên bán đảo Yucatan, thuộc Mexico tiếp tục tồn tại cho đến khi thực dân Tây Ban Nha đến xâm chiếm vào thế kỷ XVI. Sau cuộc xâm lăng đó, đã phá đi rất nhiều di sản của người Maya.